Klimaat en menselijk leed

Klimaatonzin?

Terwijl er maandag 29 mei beweerd werd dat de elites van dit land met klimaatonzin bezig zijn kon je grasduinen in het menselijk leed dat ons klimaat kan veroorzaken. Maar dan vooral elders in de wereld. Voor het eerst focussen Chinese, Nederlandse en Britse wetenschappers op de menselijk tol van het klimaat en niet op de economische. De studie kreeg de titel Quantifying the human cost of global warming 1. Een hallucinant beeld van waar het grootste aantal slachtoffers vallen van de klimaatopwarming en hoeveel het er potentieel zijn. Drie grafieken en één tabel tonen aan dat onze streken niet direct in de gevarenzone liggen. De migratiedruk, die we nu al niet aan (willen) kunnen, zal wel groter worden. De aankondiging van een nieuwe populistische opstoot?

Drie grafieken

De mens functioneert al millennia lang het beste om te werken in landbouw en industrie bij temperaturen tussen 13°C en 25°C. Vandaar de naam “Klimaat Niche”.

We waren verrast hoe scherp de mens beperkt is gebleven in zijn verspreiding ten opzichte van het klimaat – dit is een fundamenteel iets waar we de vinger op hebben gelegd.

Prof Marten Scheffer, Wageningen University, NL, The Guardian 22 mei 2023

Figuur 1 toont de evolutie van het aantal mensen dat getroffen wordt. Er wordt uitgegaan van een bevolking van 9,5 miljard in 21001.

  • b – 2,7 °C temperatuurstijging over de periode tot 2090. Dit is de stijging die verwacht wordt met de huidige aangekondigde maatregelen, zie ”Middle of the Road” scenario SPP2 in Deel 4 van het SYR6 Rapport volgens Lucrates. De evolutie van een bevolking van 4,4 en 6,9 miljard mensen in respectievelijk de periodes 1960 – 1990 en 2000 – 2020 dienen als referentie;
  • c – Temperatuurstijgingen volgens verschillende SSP scenario’s uit de IPCC rapporten (SSP1 – 1.9 (1,5°C), SSP1 – 2.6 (2°C), SSP2 – 4.5 (2,8 °C); SSP3 – 7.0 (3,5°C)). Referentie hier zijn de 4,4 miljard mensen van tussen 1960 – 1990 en een temperatuurstijging van 0,3°C.

Voor hun onderzoek hanteren de auteurs de comfortgrens van 29°C voor de “Klimaat Niche”. Vandaag leven al 60 miljoen mensen buiten die comfortzone.

In beide grafieken zie je een toenemend percentage van de bevolking dat hoger in de comfortzone geduwd wordt en er buiten valt. Voor hen wordt normaal functioneren moeilijk tot onmogelijk. Boven de 1,2°C opwarming komen voor elk 0,1 °C extra stijging 140 miljoen mensen bij buiten de comfort zone.

DewereldVolgensLucrates_KlimaatLijden_ImpactPopulatie

Figuur: evolutie geïmpacteerde populatie
Quantifying the human cost of global warming, pagina 2

Figuur 2 geeft weer hoe temperatuur en neerslag veranderen t.o.v. de comfortzone. Samen met de verwachte bevolking in die regio’s in 2070 kunnen bij een temperatuurstijging van 1,5°C (de doelstelling uit COP21 van Parijs in december 2015) en 2,7°C (de verwachtte stijging bij de huidige maatregelen) de gevolgen op de bevolking ingeschat worden.

DewereldVolgensLucrates_KlimaatLijden_Figuur2

Figuur: veranderingen in temperatuur en neerslag
Rood vertegenwoordigt de gebieden die afnemen in geschiktheid tov de comfortzone, groen staat voor een verbetering
Quantifying the human cost of global warming, annex

In beide scenario’s valt op dat India, dat sinds kort meer inwoners telt dan China, Zuid-Oost-Azië, Centraal-Afrika en Midden-Amerika zwaar onder druk staan. In Afrika en Zuid-Oost-Azië wordt de bevolkingstoename van 1,5 miljard mensen verwacht.

Figuur 3 legt per land het verband tussen het aantal getroffen personen door temperaturen hoger dan 29°C  en de bijdrage aan de opwarming door uitstoot van broeikasgassen, bij een opwarming tot 2,7 °C.

Figuur: Slachtoffers vs oorzaken – Quantifying the human cost of global warming, pagina 6

Hier valt opnieuw op dat arme landen die weinig bijdragen aan de uitstoot van broeikasgassen zwaar getroffen worden. Enkele landen als de VS en Qatar – met een niet te verwaarlozen bijdrage – worden ook getroffen. Zij beschikken over de (financiële) middelen om hun burgers weerbaar te maken tegen de opwarming. De EU wordt mild getroffen. Zou dat de reden zijn om bij ons over “klimaatonzin” te praten?

Eén tabel

Onderstaande tabel vat de top 10 samen van de hardst getroffen landen bij twee opwarmingsscenario’s

  • Aantal potentieel getroffen mensen die buiten de comfortzone van 13 tot 29°C vallen;
  • Het percentage van land dat onbewoonbaar wordt;
Land milj. mensen % land
1,5°C
2,7°C
1,5°C
2,7°C
India
95
600
5
38
Nigeria
25
150
15
75
Indonesië
5
95
38
Filipijnen
82
Pakistan
2
80
Sudan
45
80
38
75
Niger
44
65
42
95
Thailand
20
45
5
55
Saoudi-Arabië
22
42
40
70
Boerkina Faso
38
41
75
100
Wereldwijd
400
2000 (2030)
3700 (2090)

Tabel: top 10 van de landen met meeste klimaatslachtoffers

Economische schattingen waarderen de rijken bijna altijd meer dan de armen, omdat zij meer activa te verliezen hebben. En zij hebben de neiging om degenen die nu leven meer te waarderen dan degenen die in de toekomst leven. Wij beschouwen alle mensen als gelijk in deze studie

Prof. Tim Lenton, University of Exeter, UK in The Guardian 22 mei 2023

Uit deze opsomming, en de onderliggende data, volgt dat

  • Voor een land het verschil tussen 1,5°C en 2,7 °C niet lineair is. In functie van de ligging en de huidige toestand is het verschil in getroffen bevolking in sommige landen groter;
  • Het aantal getroffen mensen ligt het hoogst in dicht bevolkte en verstedelijkte landen als India, Indonesië, Pakistan en Filipijnen;
  • Voor aandeel grondgebied staan evenaars- en woestijnlanden als Burkina Faso, Qatar, UAE, Bahrein, Aruba, Koeweit en de Nederlandse Antillen bovenaan de lijst staan. In deze lijst mag je de absolute oppervlakte van grote landen als Brazilië niet uit het oog verliezen, ook al komen ze niet in de top 10 van relatieve landoppervlakte voor.

De auteurs verwachten dat bij opwarming van

  • 1,5°C één op vijf aardbewoners buiten de comfortzone terecht komt;
  • 2,7 °C dit één op de drie wordt;
  • 3,6°C en meer één op twee getroffen wordt. Ze spreken over existentiële bedreiging.

Conclusie

Dit rapport ondersteunt nog maar eens de voorstellen van de IPCC rapporten. Nu vanuit een perspectief aan kost in mensenlevens. De conclusie moet toch zijn dat we deze catastrofe voor de mensheid moeten afwenden. Al was het maar om een migratiegolf van één miljard mensen en alle bijbehorende ellende te voorkomen. Elke gewonnen 0,1°C staat voor 140 miljoen mensen die buiten de ellende blijven.

De EU-benadering zou moeten zijn om alle maatregelen op het vlak van novel entities (bijv. plastics), milieu, natuur, landbouw en klimaat te bundelen in één coherent onderzoeks- en investeringsbeleid en business aanpak. Ons land kan profiteren van de kenniscentra die er al zijn én de eigen dicht bevolkte omgeving als proefdomein.

Wil je op de hoogte worden gehouden van nieuwe publicaties?

Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief en ontvang regelmatig de inzichten van Lucrates