De nieuwste hype
In januari van dit jaar waande ik mij even terug in ’t begin van de jaren tachtig. Steven Warmoes1 en Luc Steels van de VUB2 prezen toen de grote verdiensten die Artificiële Intelligentie (AI) ons zou brengen. Tussen droom en werkelijkheid bleken echter een aantal praktische bezwaren en problemen te bestaan. Daarom werd er jarenlang hard gewerkt aan nieuwe systemen op basis van neurale computernetwerken en deep-learning.
Zijn die problemen nu opgeruimd?
De voorbije weken was “ChatGPT” de nieuwste hype. Er ging geen dag voorbije zonder dat kranten en tijdschriften, TV of Radio erover berichtten. Er wordt beweerd dat dit nieuwste systeem van OpenAI ons leven definitief zal veranderen. Sommigen spreken zelfs van een schok zoals de iPhone teweeg bracht.
Een aantal vragen dringen zich op om dit nieuwste fenomeen te begrijpen.
Te beginnen met: wat is AI? Tim Urban onderscheidt drie vormen3
- Artificial Narrow Inteligence (ANI), gespecialiseerd in één domein, bijv. schaken, GO spelen, röntgenfoto’s analyseren…;
- Artificial General Intelligence (AGI), kan de taken aan die individuele mensen kunnen;
- Artificial Super Intelligence (ASI), door Nick Bostrom4 gedefinieerd als “een intellect dat veel slimmer is dan de beste menselijke hersenen op vrijwel elk gebied, inclusief wetenschappelijke creativiteit, algemene wijsheid en sociale vaardigheden”.
Kunnen we AI objectief vaststellen?
Alan Turing stelde in 1936 al een rollenspel voor waarbij een individu (C) uitmaakt wie van beide tegenspelers een computer (A) en wie een mens (B) is. Daarvoor kan C enkel vragen stellen aan A en B via geschreven teksten.
Als persoon C er niet in slaagt om een onderscheid te maken slaagt computer A voor de test. Alan Turing werkte dit volledig uit tot een imitatiespel in zijn “Computing Machinery and Intelligence” uit 19505.
Volstaat deze test om onderscheid te maken tussen “de indruk wekken van intelligentie” en echte “intelligentie”? Is ChatGTP intelligent of lijkt dat zo maar?
Waar komt ChatGPT “zo plots” vandaan?
In 2015 richtte CEO Sam Altman samen met o.a. Elon Musk en Peter Thiel, beiden ex PayPal, OpenAI op in twee delen. Non-profit OpenAI Incorporated (OpenAI Inc.) dat eigenaar is van de for-profit OpenAI Limited Partners (OpenAI LP).
Zijn doelstellingen waren een tegengewicht te vormen voor Google – Sam Altman was bang dat hun AI wel eens de mens kon overheersen – en aan de Turing test voldoen6. Het was de bedoeling om volgens Open Source principes te werken. Voorlopig is dat niet volledig gebeurd.
In de missie staat “OpenAI zorgt ervoor dat kunstmatige algemene intelligentie (AGI) – waarmee we zeer autonome systemen bedoelen die beter presteren dan mensen op het meest economisch waardevolle werk – de hele mensheid ten goede komt. We zullen proberen om direct veilige en voordelige AGI op te bouwen, maar zullen onze missie ook als vervuld beschouwen als ons werk anderen helpt om dit resultaat te bereiken.7”
Elon Musk liet in 2018 zijn zitje in het bestuur vallen omdat er een conflict of interest was met Tesla dat volop inzet op zelfrijdende wagens, maar hij blijft sponsor van OpenAI.
Het OpenAI Inc. management slaagde er in om rond deze missie de beste AI en deep-learning experten te verzamelen. Gewoon om erbij te horen en zonder exorbitante salarissen.
Sinds 2018 ontwikkelt OpenAI het GPT (Generative Pre-Training). Een transformatietool die afhankelijkheden en kennis haalt uit lange teksten. Het principe is dat GPT a.d.h.v. alle beschikbare data het meest waarschijnlijke volgende woord genereert voor de gecreëerde context. Dit is “Generatieve AI” en evolueert steeds verder op basis van het vorige tekstdeel en ervaringen tijdens sessies met een gebruiker.
In 2019 investeren Microsoft en Matthew Brown Companies elke één miljard dollar in OpenAI LP dat zich voorneemt te werken als een capped-profit company om zijn humanitair karakter te behouden. Microsoft verhoogt zijn investeringen nog eens in 2021. Ondertussen zijn OpenAI producten geoptimaliseerd zijn voor het Microsofts Azure platform.
OpenAI lanceerde volgende producten
- DALL E – 5 januari 2021. Dit gebruikt GPT 3.5 en genereert beelden op basis van een vraag in tekst. In april 2022 komt de verbeterede versie DALL E 2 met meer realistische beelden op de markt;
- Codex – 10 augustus 2021. Een AI tool die woorden completeert terwijl een gebruiker aan het typen is. Het wordt op meerdere platformen gebruikt;
- API – 18 november 2021 API. Een programma interface om OpenAI producten te integreren in eigen toepassingen;
- ChatGPT – 30 november 2022 . Een prototype gebaseerd op GPT 3.5. Op 1 februari kondigt OpenAI een inschrijvingsplan voor ChatGPT Plus aan, de betalende versie8. Voor 20 dollar per maand krijgen gebruikers een sneller systeem, zonder haperingen en met prioriteit voor verbeterde of nieuwe functies.
ChatGPT biedt een conversationele interface waarmee je vragen kunt stellen in natuurlijke taal (de zgn. “prompts”) waarop je binnen enkele seconden met een antwoord krijgt. Binnen de week na de aankondiging bereikte OpenAI één miljoen gebruikers met zijn tool. Klein detail: OpenAI beperkt de garantie voor datakwaliteit voorlopig tot 2021.
Op 23 januari kondigt Microsoft aan nog eens 10 miljard dollar te investeren in de samenwerking met OpenAI. Het integreert DALL E2 in Image Creator en Designer app en ChatGPT in de zoekmachine Bing (in maart 2023 al met initiële functies) en in Word.
Vanaf december konden believers en sceptici met elkaar in de clinch!
Wat kan ChatGPT?
ChatGPT is een veelzijdige generatieve AI tool en kan
- Computerprogramma’s schrijven, debuggen en een Linux-systeem emuleren. Doorgaans gaan softwareontwikkelaars bij het schrijven van nieuwe taken eerst op zoek naar welke code beschikbaar is op “Het Net”, die code te testen en aan te passen. ChatGPT vereenvoudigt en versnelt dit proces;
- Muziek componeren. Sommigen gebruiken het voor co-creatie, anderen vinden het maar niets. Nick Cave reageerde op de vele liedjes die hij kreeg via fans10 door te stellen dat muziek ontstaat op de grens van passie en lijden en dat AI altijd zal moeten blijven evolueren, maar dat het nooit die grens van strijd zal bereiken omdat het altijd een machine blijft;
- Scripts, poëzie en sprookjes schrijven. Onderzoeker Tim Van de Cruys aan de KULeuven, stelt wel vast dat scripts en rijmvormen schrijven tot nu toe nooit lukte met AI zonder menselijke interventie11;
- Studentenessays schrijven. Studenten krijgen altijd vlot en overtuigende antwoorden op hun “prompts”, zonder dat de correctheid daarbij gegarandeerd is. Dat doet de ethische vraag rijzen of deze tools geen gigantische hold-up zijn op de auteursrechten van al die mensen die bronteksten aanleveren. Deze worden, verknipt door GPT algoritmes, zonder referentie of vergoeding voor de auteurs aangeboden aan gebruikers12;
- Testvragen beantwoorden. Het is daarbij van het hoogste belang testen goed te omschrijven. ChatGPT haalde in de VS al redelijke cijfers op verschillende universiteiten en voor het certificatie examen van arts;
- Een hele chatroom simuleren. ChatGPT legt statussen vast waardoor het de conversaties met een gebruiker onthoudt, verbetert en persoonlijkere maakt. Daardoor worden antwoorden aan de klant automatisch genereerd en gepersonaliseerd. Let wel: aangezien sommige antwoorden nog de mist in gaan, blijft het aangeraden hier een uitgangscontrole uit te voeren;
- Spelletjes spelen zoals tic-tac-toe;
- Een geldautomaat simuleren.
Velen zien productiviteitswinst omdat ze routinetaken aan de machine geven. In omgevingen als marketing en rekrutering, waar vaak veel alternatieven van een tekst gemaakt worden vóór publicatie, kan de machine nu die alternatieven maken en de gebruiker kiezen. Volgens sommigen kunnen dossiers hiermee tot drie keer sneller worden afgehandeld. Hoe kan je bij zoveel tijdswinst acht uur voluit creatief blijven, vraagt de ander zich af13.
Als ChatGPT het aanmaken van teksten versnelt in een taal die je niet zo goed kent, hoe zit dat dan met nepteksten. Volgens NewsGuard, de Amerikaanse mediawaakhond, gaat dat even vlot14.
“NewGuard heeft deze AI-chatbot gevoed met 100 valse verhalen uit zijn catalogus van Misinformation Fingerprints™. In 80% van de gevallen leverde ChatGPT snel en efficiënt welsprekende, valse en misleidende beweringen over belangrijke onderwerpen in het nieuws, waaronder COVID-19, Oekraïne en schietpartijen op scholen”.
Dus als complotdenkers nepberichten zoeken voor hun propaganda kunnen ze die aan de lopende band in tools als ChatGPT genereren in een taal die ze niet echt machtig zij. Dit legt een grote druk bij partijen als Facebook, Twitter en Tik Tok om ervoor te zorgen dat die nepberichten herkend en niet verspreid worden.
Sommige onderzoekers merken op dat Chat GPT een “ingebouwde ideologische (linkse) vooringenomenheid” heeft. Zo wordt bijv. commentaar gegeven vanuit het standpunt van Hilary Clinton maar niet vanuit dat van Donald Trump.
Tegelijk staat dergelijke misleiding heel ver af van wat OpenAI in zijn missie schrijft.
ChatGPT is schrikbarend goed. We zijn niet ver verwijderd van gevaarlijk sterke AI
Elon Musk
1 Steven Warmoes – Knowledge Management Consultant
2 Artificial Intelligence Lab Brussels – VUB en https://ai.vub.ac.be/fausto/2019/ENG/documents/biography-Steels-NED.pdf Microsoft Word – bio-steels.docx (vub.ac.be)
3 Tim Urban, “The AI Revolution, The road to Supperintelligence”, p 9
4 Nick Bostroom, Zweeds filosoof met een achtergrond in theoretische fysica, computer neurowetenschappen, logica, kunstmatige intelligentie en filosofie. Hij is professor aan de Universiteit van Oxford en hoofd van het “Future of Humanity Institute” daar.
5 https://redirect.cs.umbc.edu/courses/471/papers/turing.pdf
6 Financieel Dagblad, Woensdag 25 januari, “Man achter ChatGPT ziet software als gevaar”, Rémy Baurichter
8 Introducing ChatGPT Plus (openai.com)
9 (18) An A.I. Generated Picture won Prize. Artists Worried | LinkedIn
10 https://www.theredhandfiles.com/chat-gpt-what-do-you-think/
11 Een Nick Cave-tekst via ChatGPT? Nick Cave is geen fan | De Standaard
12 De grootste intellectuele hold-up uit de geschiedenis | De Standaard
13 Hoe ChatGPT onze jobs verandert | De Standaard
14 The Next Great Misinformation Superspreader: How ChatGPT Could Spread Toxic Misinformation At Unprecedented Scale – NewsGuard (newsguardtech.com)